گوگل با معرفی سیاست‌های امنیتی و نظارتی جدید، گامی بلند برای ایمن‌سازی اکوسیستم اندروید برداشته است. این قوانین که از سال آینده میلادی به اجرا درمی‌آید، شامل محدودیت دسترسی به مجوزهای حساس و الزام به احراز هویت رسمی تمامی توسعه‌دهندگان اندروید است. اما برای ایران، به دلیل شرایط تحریم، این تغییرات می‌تواند به یک مانع بزرگ و بی‌سابقه تبدیل شود.
سیاست‌های امنیتی جدید گوگل چیست؟
گوگل برای مبارزه با کلاهبرداری‌های مالی، دسترسی اپلیکیشن‌هایی را که از منابعی خارج از پلی استور نصب می‌شوند (سایدلودینگ)، به مجوزهای حساسی مانند خواندن پیامک‌ها و خدمات دسترسی‌پذیری، به طور پیش‌فرض مسدود می‌کند. این اقدام یک مانع عمدی برای افزایش امنیت است. علاوه بر این، الزام به احراز هویت رسمی تمام توسعه‌دهندگان، لایه نظارتی دیگری است که گوگل برای شفاف‌سازی اکوسیستم خود اعمال کرده است.
چالش احراز هویت برای توسعه‌دهندگان ایرانی
این سیاست‌ها در کنار تحریم‌های موجود، به مانعی بزرگ برای توسعه‌دهندگان ایرانی تبدیل می‌شوند. به دلیل تحریم‌ها، توسعه‌دهندگان ایرانی قادر به احراز هویت رسمی نیستند. این موضوع عملاً مسیر فعالیت آن‌ها را در اکوسیستم اندروید مسدود کرده و رقابت را برای مارکت‌های داخلی دشوارتر می‌سازد.
علیرضا شیخانی، مدیر استراتژی و عملیات مایکت، به دیجیاتو می‌گوید:
"سیاست جدید گوگل قطعاً تأثیر منفی بر مارکت‌های شخص ثالث دارد. چه مارکت‌های داخلی مثل مایکت و کافه‌بازار و چه استورهای خارجی مثل APKPure یا Aptoide با محدودیت‌های بیشتری مواجه خواهند شد."
او معتقد است که بیشترین آسیب متوجه توسعه‌دهندگان کوچک و دانشجویی خواهد بود که توان فنی یا منابع کافی برای تطبیق با این سیاست‌ها را ندارند.
"مالیات تحریم" جدید بر دوش توسعه‌دهندگان
یکی از نگران‌کننده‌ترین پیامدهای این سیاست، شکل‌گیری یک بازار واسطه‌ای برای دور زدن محدودیت‌ها است. از آنجایی که توسعه‌دهندگان ایرانی نمی‌توانند به طور مستقیم هویت خود را تأیید کنند، واسطه‌های خارجی با دریافت هزینه، فرآیند احراز هویت را برای آن‌ها انجام خواهند داد.
شیخانی پیش‌بینی می‌کند که این مانع، عملاً یک "مالیات تحریم" جدید بر دوش توسعه‌دهندگان ایرانی می‌گذارد. این هزینه اضافی، که می‌تواند برای تیم‌های کوچک سنگین باشد، رقابت را ناعادلانه‌تر کرده و به نفع شرکت‌های بزرگ‌تر با منابع مالی بیشتر تمام می‌شود.
راهکارها و آینده اکوسیستم ایران
در کوتاه‌مدت، کاربران شاید تغییر خاصی احساس نکنند، اما در بلندمدت، اکوسیستم اپلیکیشن ایران با کاهش شدید اپلیکیشن‌های جدید و نوآوری روبه‌رو خواهد شد. در این میان، نقش نهادهای تنظیم‌گر داخلی پررنگ‌تر می‌شود. یکی از راهکارهای استراتژیک، مذاکره برای "پیش‌نصب" (Pre-load) مارکت‌های داخلی روی گوشی‌های هوشمند است. با این حال، شیخانی تصریح می‌کند که با توجه به شرایط تحریم، امکان تعامل رسمی با گوگل وجود ندارد و توسعه‌دهندگان باید به دنبال راهکارهای شخصی خود باشند.
